Introductie
In het hedendaagse Iran zien we geweld tegen vrouwen voortdurend toenemen. Elke dag komen er meer verschrikkelijke feiten aan het licht. De autoriteiten proberen geweldzaken tegen vrouwen te verdoezelen, maar in vele gevallen zijn deze zaken te duidelijk om op hun beloop te laten. Het falen van het religieuze regime in de vervolging van de daders en de bereidheid hen vrij uit te laten gaan, geeft aan dat deze situatie het regime voordeel oplevert. Repressie is een van de twee hoofdpilaren waarop het overleven van de religieuze dictatuur is gebaseerd. Consensus over de repressie van vrouwen is van het allergrootste belang voor dit regime, dat dan ook de Conventie over de Uitbanning van elke vorm van Discriminatie tegen Vrouwen (CEDAW) niet heeft ondertekend. Repressie in Iran is allereerst gericht op vrouwen, hiermee de gehele samenleving controlerend. Het Iraanse regime is de nummer 1 van de wereld in vrouwenexecuties. Staatsgeweld tegen vrouwen, onder het mom van de politieke situatie, de Hijab, enz., is vele malen groter dan het sociale en huiselijk geweld dat vrouwen meemaken. Ebrahim Raisi heeft momenteel de macht, een massamoordenaar verantwoordelijk voor een groot aantal politieke executies. Onder zijn bewind zijn de vooruitzichten op een betere situatie voor vrouwen somberder dan ooit.
- Iraanse Rechtelijke Macht verhult geweld tegen vrouwen.
- Staatsgeweld tegen vrouwen is vele malen groter dan het sociale en huiselijk geweld dat vrouwen meemaken.
Ten minste vijf vrouwen beschoten; dader vrijgelaten.
Op 19 Augustus 2021 heeft een jongeman in Isfahan tenminste vijf vrouwen met drie verschillende vuurwapens beschoten en verwond. De dader is binnen 48 uur geïdentificeerd en gearresteerd en binnen een maand op borgtocht vrijgelaten. Een onderzoeksverslaggever van de staatsgecontroleerde krant Sharq interviewde de familie van drie van de slachtoffers, maar stelde dat de rechterlijke macht hadden geweigerd de zaak te behandelen.
De 28 jarige werkneemster Mahla is beschoten op weg van haar werk naar huis. De 17 jarige Narges Gholami was aan het winkelen om een tekstboek te kopen. De 38 jarige Zainab werd op een plein onder vuur genomen. Mahla beschrijft de gebeurtenis als volgt: “Ik voelde een brandende pijn in mijn rug, ging zitten, legde mijn hand op mijn zij en voelde dat die vol bloed zat. Ik belde mijn broer en een taxichauffeur bracht mij naar het ziekenhuis. Daar bemerkten we dat andere personen ook waren beschoten en gewond waren. Ik droeg mijn uniform: een jas tot onder mijn knieën, een blauwe pantalon en een zwarte sjaal. Ik droeg een zonnehoed, dus niemand kon mijn gezicht zien en mij herkennen.” Sinds deze gebeurtenis gaat Mahla haar huis niet meer uit en ze is al twee maand met onbetaald verlof.
Narges verhaalt wat er die dag gebeurde: “Plotseling hoorde ik een luide knal. Mijn rug leek in brand te staan en ik verloor het bewustzijn. Later bleek het om een 5.5 geweer te gaan.” Zainab voelde ineens, terwijl zij daar liep, een scherpe pijn in haar rug en iemand vertelde haar dat haar jas onder het bloed zat. Zij was in haar rechter schouder geschoten. Tegenwoordig is zij te bang om het huis uit te gaan.
Volgens de moeder van een van de slachtoffers, is de persoon die de drie vuurwapens bij zich had inmiddels op vrije voeten (Bron: Sharq, 13 Oktober 2021).
Aanvaller die op klaarlichte dag op vrouwen schiet, op vrije voeten.
Geweld tegen vrouwen en meisjes vindt navolging en wordt erger, zowel in de openbare ruimte als thuis. Uiteindelijk zal het onbestraft laten van daders de gewoonte van eigenmachtig optreden versterken.
Familie van slachtoffers bedreigd, zwijggeld aangeboden.
“De kogel sloeg vlak bij de ruggengraat van mijn dochter in. Een paar centimeter verder en ze zou verlamd zijn geweest. We zagen tenminste vijf andere gewonden in het ziekenhuis, maar slechts twee families bleven om aangifte te doen”, aldus de vader van een van de slachtoffers. “Terwijl wij in het ziekenhuis waren, werd ons alsmaar opgedragen nieuws over dit incident niet naar buiten te brengen. Wij zijn in het ziekenhuis ondervraagd en ons werd verteld onze mond te houden en geen aangifte te doen”, aldus een andere vader. Deze gebeurtenis herinnert aan een andere golf van aanvallen op vrouwen in Isfahan in 2014, toen de stads- Imam in het vrijdaggebed de gemeenschap ophitste tegen vrouwen. Dit veroorzaakte een trend om zuur op vrouwen te gooien in Teheran en Isfahan, waarvan tientallen vrouwen het slachtoffer werden. De daders zijn nooit gearresteerd of gestraft en dit gebrek aan gerechtigheid heeft andere mannen aangemoedigd net zo op te treden om persoonlijke wraak te nemen.
Flagrante gerechtelijke discriminatie en institutionalisering van geweld tegen vrouwen
Volgens rechtsgeleerde Amir Raisian, “heeft bestraffing van crimineel gedrag een preventief effect op de samenleving… Verschijnselen als het gooien van zuur naar vrouwen, hebben zich telkens weer herhaald in Iran. Het falen van de staat om sociale rechten na te streven, veroorzaakt een herhaling van misdaden (zie ook de staatsgeleide krant Sharq van 13 oktober 2021). De wet gebiedt dat een persoon die een wapen trekt en de samenleving angst inboezemt, beschuldigd moet worden van “Moharebeh” (vijandschap met God). In Isfahan zijn we getuige van het beschieten van vrouwen en na een tijdje wordt de schutter in vrijheid gesteld.”
Een andere jurist, Ali Mojtahedzadeh, voegt hier aan toe: “ Om dit gedrag te rechtvaardigen stellen de aanklager en andere gerechtelijke autoriteiten dat de dader een verslaafde was onder invloed van synthetische drugs. Dit is overduidelijk gerechtelijke discriminatie en komt voort uit politieke standpunten. Het gooien van zuur naar iemand staat gelijk aan moord en behoort streng bestraft te worden. Naast het persoonlijke aspect bij dit vergrijp, is er ook een publiek aspect en de aanklager heeft de opdracht de overtreder aan te klagen en de zaak serieus te nemen. De gebeurtenis in Isfahan heeft een nationale dimensie gekregen. Naar mijn mening had hier de Provinciale Veiligheidsraad al moeten optreden”, aldus Mojtahedzadeh (zie ook het staatsgeleide nieuwsagentschap ILNA op 19 oktober 2021).
Ook Fatima Babakhani, een jurist en vrouwenrechten activist, bracht de verspreiding van het geweld tegen vrouwen naar voren: “De institutionalisering van geweld tegen vrouwen, het niet strafbaar stellen van antisociaal gedrag, de incompetentie van de gerechtelijke macht en het ontbreken van een eerlijke berechting, leiden uiteindelijk tot het vrij uit gaan van geweldplegers. Er zijn vele vrouwen, meisjes en kinderen die in hun leven huiselijk geweld en seksueel misbruik hebben gekend. Zij lijden nog steeds onder deze misdaden, maar zij lijden in stilte. We moeten een wetsverandering krijgen die vrouwen ondersteunt en hun veiligheid verzekert, zowel thuis als in breder maatschappelijk verband. Het alsmaar uitstellen van een bekrachtiging van de wet op “Verschaffing van Veiligheid voor Vrouwen tegen Geweld” en het van de parlementaire agenda halen van dit wetsvoorstel is een aankondiging van doelbewust falen. Geweld tegen vrouwen en meisjes, zowel binnenshuis als in de publieke ruimte, herhaalt zich en wordt erger. Uiteindelijk versterkt het ongestraft blijven van overtreders de gewoonte van willekeurige gedragingen.” (zie ook de staatsgeleide krant Sharq van 13 oktober 2021).
Agressief gedrag van aanklager tegen vrouw die drie jaar gemarteld is
Parastoo Nauvardi is 36 jaar en komt uit Abadan. Haar man, een drugsverslaafde, heeft haar drie jaar lang lichamelijk en geestelijk gemarteld. Parastoo is haar huis ontvlucht en heeft bescherming gezocht bij haar ouders. Na enige behandeling heeft zij via een clip het geweld dat haar is aangedaan in de openbaarheid gebracht (Balatarin – 12 Oktober 2021). Parastoo beschrijft enkele mishandelingen: “Mijn man heeft mij in beide ogen verblind, me met kokend water overgoten, me verschillende keren opgehangen en mijn arm gebroken. Hij heeft me vaak gestoken en de littekens zijn duidelijk op mijn hele lichaam te zien. Mijn oren zijn ernstig beschadigd.” Ze maakt zich ook zorgen over haar kinderen van 9 en 10 jaar en weet dat hun vader ze zal mishandelen als hij weer drugs gebruikt. Na het verschijnen van de clip en nadat Parastoo de gerechtelijke macht had gevraagd haar kinderen onder haar hoede te stellen, heeft Hamid Marani, de openbaar aanklager van Abadan, haar op agressieve wijze verbaal bedreigd omdat zij de clip had geplaatst. Hij wilde van haar weten “waarom zij een interview bij de media had gedaan.”
Rechters en aanklagers beledigen en vernederen vrouwelijke eisers
De staat faalt in het behalen van resultaat op het vlak van sociale rechten teneinde kopieer- gedrag van de misdaden tegen te gaan
Vrouw in verwachting van haar zesde dochter levend verbrand; echtgenoot gaat vrijuit
De echo toonde aan dat Fatemeh Rasooli zwanger was van een meisje. Haar man heeft haar in brand gestoken, waarbij zij overleed. Op 1 november 2021 schreven lokale nieuwsmedia in West Azerbaijan: “Fatemeh Rasooli uit het dorp Qolishkak in Maku, moeder van vijf dochters, is door haar man in brand gestoken en vermoord direct na het maken van een echo. Hij had haar handen en voeten vastgebonden, nadat ze had verteld dat hun zesde kind weer een meisje was. (Door de staat gecontroleerd nieuwsagentschap ROKNA - 1November 2021). De Gouverneur van Maku en het hoofd van de Veiligheidsraad van de stad, Ali Mohammadi, noemden het incident een “familietwist”. Hij maakte bekend dat Fatemeh’s man de volgende dag op borgtocht was vrijgelaten. (Door de staat gecontroleerd nieuwsagentschap ISNA – 2 November 2021). Fatemeh’s zaak bewijst eens te meer dat de misogyne rechtelijke macht van het religieuze regime geen enkele intentie heeft gerechtigheid voor vrouwen als iets belangrijks te zien. Zelfs maar een klein onderzoek in deze zaak, zou de snelle vrijlating van de dader hebben tegengehouden.
Fotograaf van 25 jaar pleegt zelfmoord door veronachtzaming en belediging van de rechter
Op 23 augustus 2021 heeft fotograaf Farahnaz Khalili zelfmoord gepleegd in haar woonplaats Bushehr, nadat een rechter haar aanklacht wegens verkrachting niet ontvankelijk had verklaard. De rechter heeft het 25 jarige slachtoffer ook beledigd. Twee maand voor haar zelfmoord was Farahnaz aan het werk bij een bruiloft in een tuin en na de ceremonie ontstond een ruzie over de betaling. Haar cliënt bedreigde haar eerst verbaal en heeft haar vervolgens verkracht. Deze jonge fotograaf probeerde aangifte te doen, maar de rechter beledigde haar en maakte toespelingen. Geen andere uitweg ziende, heeft zij zelfmoord gepleegd. In een afscheidsbrief heeft Farahnaz Khalili haar familie gevraagd gerechtigheid te zoeken en op te komen voor de rechten die haar onthouden zijn tijdens haar leven.
Geweld tegen vrouwen is nooit strafbaar gesteld onder dit regime en er is door de rechtelijke macht doelbewust aan voorbij gegaan.
Meedogenloze moordenaars beschermd door patriarchale wet
In de laatste twee jaar zijn we getuige geweest van een constante stroom van brute en meedogenloze moorden op vrouwen. Deze gebeurtenissen, of het nu onder de pretekst van eerwraak of familie onenigheid is, wijzen alle op het feit dat de man in een Iraanse samenleving onder heerschappij van zogenaamde geestelijken, zich verlaat op de wetten die hem beschouwen als hoofd van de huishouding en eigenaar van de vrouw. Dergelijke wetten en de dominante misogyne cultuur geven de man gelegenheid om wraak te nemen op de vrouwen in de familie bij wat voor economische of sociale pressie dan ook. Bovendien is geweld tegen vrouwen onder dit regime nooit als misdaad beschouwd en is het doelbewust over het hoofd gezien door de rechtelijke macht. Volgens onderzoek door Parvin Zabihi, een vrouwenactivist uit Marivan in Kurdistan, zijn in de laatste 20 jaar 1200 vrouwen in Iran door eerwraak gedood. Zij stelde: “Het wetboek is geschreven door mannen en de cultuur is het product van een patriarchale klassenmaatschappij” (Door de staat gecontroleerde Salamatnews.com – 23 Oktober 2021). In een artikel van 19 november 2020 op de staatsgeleide website Jahan-e-San’at schreef Mohammad-Reza Mahboubfar, een regime getrouwe sociale pathologie expert: “Iran staat wereldwijd eerste betreffende huiselijk geweld. Momenteel geselt sociaal kwaad het land en geen huis is veilig in Iran”. Vervolgens presenteerde hij verschrikkelijke cijfers: “Als deze trend zich voortzet zou het aantal eerwraak doden in het land, nu geschat op 450, op het eind van het Iraanse jaar uit kunnen komen op 2736 gevallen”. Artikel 220 van het Islamitisch strafboek stelt: “Indien een vader of grootvader van vaders kant zijn kind of kleinkind doodt zal hij niet onderworpen worden aan “Qesas,” (Vergelding), maar moet hij bloedgeld betalen en zweepslagen ondergaan.”
Misogyne wetten en een patriarchale cultuur vrouwen
Momenteel geselt sociaal kwaad het land en geen huis is meer veilig in Iran
“Verbod op geweld tegen vrouwen”, een wet verstrikt in politieke gezichtspunten
Mensenrechten activisten zijn er in geslaagd het verbod op geweld tegen vrouwen op de sociale agenda te krijgen. Een wet om geweld tegen vrouwen te verbieden stond ter discussie, totdat de 14 jarige Romina Ashrafi op 21 mei 2020 door haar vader werd onthoofd. In antwoord op de publieke verontwaardiging trad Rouhani, de toenmalige president van het religieuze regime, 24 dagen na de dood van Romina op hypocriete wijze naar voren om een wet getiteld “Bescherming, Waardigheid en Veiligheid van Vrouwen” voor te schrijven (door de staat gecontroleerd nieuwsagentschap ILNA, 13 juni 2020). De rechtelijke macht had einde zomer 2019 de wet doorgeleid naar de regering. Hierbij was niet alleen de titel veranderd van “Verbod op geweld tegen vrouwen” naar “Bescherming, Waardigheid en Veiligheid van Vrouwen”, maar waren ook 15 artikelen uit de oorspronkelijke wettekst weggelaten, waarmee het doel van de wet veranderde. Toenmalig parlementslid Parvaneh Salahshoori noemde deze wet een “leeuw zonder manen, staart en buik” ( een Perzische uitdrukking die betekent: geen nut, nergens toe dienend) en erkende dat het de kwestie van geweld tegen vrouwen niet zou helpen. Salahshoori stelde: “Als deze wet wordt goedgekeurd, zal de situatie voor vrouwen nog erger worden”. Met de wet is echter 16 maand lang onder de Rouhani regering niets gebeurd. Uiteindelijk, op 14 januari 2021, kondigde Rouhani’s parlementair afgevaardigde, Hossein-Ali Amiri, aan dat de wet was voorgelegd aan het parlement. De wet heeft vervolgens 10 lange maanden op de plank gelegen en geen enkele prioriteit gekregen. In feite is de wet bij elk nieuw nieuwsfeit over vreselijk geweld tegen vrouwen en moord, van de ene naar de andere parlementaire commissie doorgeschoven. Jurist Ali Mojtahedzadeh zei het aldus: “De wet “Verbod op geweld tegen vrouwen” is verstrikt geraakt in politieke gezichtspunten” (nieuwsagentschap ILNA, 19 oktober 2021).
De wet heeft 10 lange maanden op de plank gelegen en geen enkele prioriteit gekregen. In feite is de wet bij elk nieuw nieuwsfeit over vreselijk geweld tegen vrouwen en moord, van de ene naar de andere parlementaire commissie doorgeschoven.
De dominante misogyne wetten en cultuur geven mannen de gelegenheid wraak te nemen op de vrouwen in de familie bij wat voor economische of sociale pressie dan ook.
Vertraging in de ratificatie van de wet “Verschaffing van Veiligheid voor Vrouwen tegen Geweld” en het afvoeren van de wet van de parlementaire agenda is een aanzegging van welbewust falen.
